Gevluchte kinderen

Vluchtelingenkinderen en boeken

Marit met het boek

Vluchtelingenkinderen en boeken: Een boek voor jou

Ik ben geboren nadat mijn moeders geboortegrond haar te heet onder de voeten werd en zij het land dat toen nog Nederlands-Indië heette, met pijn in het hart ontvluchtte. Als kind van de naoorlogse generatie groeide ik in vrede op, in een sfeer die getekend werd door wat de voorbije oorlog hier en overzees had aangericht. Mijn moeder, Nederlandse met wat Indisch bloed via haar voorvaderen, was in die tijd verliefd op de man die later mijn vader zou worden. Omdat zij de Nederlandse nationaliteit had kon zij met haar broertjes en zusjes naar Nederland gaan. Zonder hun ouders, want die hadden de jaren daarvoor niet overleefd. Mijn moeder had Nederland en haar aanstaande schoonouders nog nooit gezien, maar het land en de taal waren haar wel bekend en zij wist dat zij hier altijd zou mogen blijven. De jaren oorlog en Japanse bezetting waren traumatisch, maar ze had in elk geval die voordelen bij het ineens uit haar vertrouwde omgeving terechtkomen in een haar totaal onbekende wereld.

Die voordelen hebben vluchtelingen van nu en hun kinderen niet. Ze kennen het land en de taal niet en ook niemand die hen hier welkom heet.  

Als veel mensen trekt ook illustrator en schrijfster van kinderboeken Marit Törnqvist zich hun lot aan en besloot toen zij in Zweden was (zij heeft een Nederlandse en een Zweedse ouder) daar samen met haar dochter naar een asielzoekerscentrum (azc) te stappen. Nadat zij merkte hoe veel het kinderen daar deed om simpelweg wat aandacht van anderen te krijgen en met elkaar met boeken en potloden en papier in de weer te zijn, kreeg ze de smaak te pakken. Haar bezoekje groeide in Zweden uit tot een enorme actie, waarbij duizenden kinderen voorzien werden van een boek speciaal voor hen en nog veel meer. Zweden en vluchtelingen vonden de weg naar elkaar en zo ontstonden veel contacten voor langere duur.

In Nederland volgde het initiatief ‘Een boek voor jou’: een kleurrijk verhalenboek voor kinderen in de basisschoolleeftijd werd samengesteld waarmee Arabischtalige kinderen  en hun ouders in hun eigen taal kennis kunnen maken met Pluk van de Petteflet, meester Jaap, Kikker en nog veel meer oer-Hollandse personages, met de bijbehorende Nederlandse illustraties. Het cadeautje is bedoeld als warm welkom en om snel kennis te kunnen maken met onze kinderboekenfiguren en cultuur.

Vanaf begin februari werden 5.000 exemplaren van ‘Een boek voor jou’ verspreid. Het initiatief werd verwezenlijkt door belangeloze medewerking van kinderboekenmakers en in samenwerking met uitgeverij Querido, IBBY Nederland, het Letterenfonds en Vluchtelingenwerk. Wie er meer over wil weten, zie:

http://www.letterenfonds.nl/nl/entry/1539/een-boek-voor-jou of lees het artikel in Trouw erover: https://www.trouw.nl/samenleving/pluk-van-de-petteflet-in-het-arabisch~a6f601d5/

Marit deed een oproep aan kinderboekenmakers om te zien of een actieve tournee langs azc’s te realiseren was, waarop rond de honderd van hen in beweging kwamen, waarvan ik er eentje was. In de lente en zomer van 2017 vonden er in veel azc's heel uiteenlopende creatieve en inventieve activiteiten plaats, waardoor veel vluchtelingenkinderen vooral in de voor hen zo saaie periode van de grote vakantie toch wat afleiding en plezierige uurtjes hadden.

Wil je eens een boekje over vluchtelingenkinderen lezen?

In veel bibliotheken vind je twee van mijn boeken, die over vluchtelingenkinderen gaan. Ze heten 'Op zoek naar een schuilplaats' en 'Nu ben ik hier'. (Ze zijn jammer genoeg niet meer te koop.)